Okula başlamak çocuk açısından farklı olduğu kadar anne-babalar için de farklı bir uyum sürecidir. Ebeveynler olarak, çocuğunuz okula başlarken endişe verici düşüncelere sahip olmanız gayet normal. Bütün anne-babalar gibi siz de çocuğunuzun kolay adapte olmasını, dışlanmamasını, okulu sevmesini istiyorsunuz. Bu noktada çocuğunuza okulun ne olduğunu açıklayarak ve bu kavramı onun açısından anlamlandırarak bir adım atabilirsiniz. Okul sürecinde ise destekleyici ve cesaretlendirici bir konumda yer almakta fayda olmaktadır.
Her çocuğun gelişimi kendine özeldir ve bu nedenle uyumları da kendilerine has olmaktadır. İlkokul öncesinde kreş ya da anaokuluna gitmeleri ise bu uyumu kolaylaştırıcı etkenlerin başında gelmektedir. Bu sayede çocuk okul öncesinde aileden bir ayrılma yaşayacaktır ve ilkokula başladığında durumu kabullenme süreci hızlanacaktır.
Çocuğunuzun okula dair hazırbulunuşluğunu anlayabilmeniz için de gözlemleyebileceğiniz bazı davranışlar bulunmaktadır:
Okul hayatında yazı yazmayı öğrenebilmesi için ince motor kas gelişimi büyük öneme sahiptir. Düz ve eğri çizgileri, basit geometrik şekillerin benzerlerini çizebilmelidir. Kaba motor kas gelişiminde ise; top atma ve tutma, zıplama, koşma gibi etkinlikleri gerçekleştirebilmesi gerekmektedir.
Çocuğunuz, okulda birçok akran grubuyla birlikte zaman geçirecektir. Bu nedenle de öz bakım becerisi önemli olmaktadır. Kendi hijyenik temizliğini yapabilmeli, sorumluluğunu alabilmeli ve mahremiyetini bilmelidir.
Okul ortamına uyum sağlayabilmesi açısından duygusal ve sosyal gelişimini de gözlemlemeniz faydalı olmaktadır. Çocuğunuzun yaşına uygun bir biçimde; iletişim başlatabilmesi ve belli bir oranda bunu sürdürebilmesi, oyun içinde kurallara uyum sağlayabilmesi, duygularını anlayabilmesi ve buna göre tepkiler verebilmesi uyum açısından kolaylaştırıcı etkenler arasındadır. Dikkat gelişimi açısından ise belli bir süre odağını koruyabilmelidir. Akran ortamında kendini ifade edebilmesi için dil gelişimi de önemli etmenler arasında yer almaktadır.
Çocuğunuzun okula hazır olup olmadığını ölçen bazı ölçekler bulunmaktadır. Bunların başında psikologlar tarafından uygulanan Metropolitan Okul Olgunluğu Testi gelmektedir. Peki, sadece bu testin sonuçlarına göre çocuğumun okula hazır olup olmadığını anlayabilir miyim? Yapılan test çocuğunuzun zekasını değil, okula adaptasyon sürecinde gerekli olabilecek becerileri ölçmektedir. Çocuğunuzun; uygulanan testten başarısız bir sonuç alması, okula asla uyum sağlayamayacağını göstermediği gibi başarılı bir sonuç alması da tamamen uyum sağlayacağı anlamına gelmemektedir. Testin sonucunda çocuğunuzun desteklenmesi gereken yönlerini görebilir ve bunun doğrultusunda beceriler edinmesinde yardımcı olabilirsiniz.
Tuğçe Afranur BARDAKÇI ÜNAL
Psikolog - Aile ve Evlilik Danışmanı
